Rate limiter, ağ trafiğini kontrol etmek ve düzenlemek için kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem, ağa gelen trafiği sınırlar ve yavaşlatır, böylece sunucuların ve diğer ağ kaynaklarının aşırı yüklenmesini önler.

Rate limiter, genellikle ağda yüksek trafik oluştuğunda veya DDoS saldırılarına karşı korunmak için kullanılır. Bu yöntem, ağa gelen trafiği sınırlar ve yavaşlatır, böylece sunucuların ve diğer ağ kaynaklarının aşırı yüklenmesini önler. Bu sayede, sunucular daha hızlı çalışır ve ağdaki diğer hizmetler de daha verimli hale gelir.

Rate limiter, genellikle ağ güvenliği duvarları, yük dengeleyiciler ve diğer ağ cihazları tarafından kullanılır. Bu cihazlar, ağ trafiğini izler ve belirli bir hızın üzerindeki trafiği otomatik olarak engeller veya yavaşlatır. Örneğin, bir web sitesine gelen trafiği izleyen bir yük dengeleyici, belirli bir kullanıcı başına belirli bir hızın üzerinde trafiği tespit ederse, bu kullanıcının trafiğini yavaşlatır veya engeller.

Rate limiter’ın kullanımı, ağ güvenliği açısından önemlidir çünkü bazı saldırılar, ağa yüksek miktarda trafik göndererek veya sunuculara aşırı yüklenme sağlayarak gerçekleştirilir. Bu tür saldırılar, rate limiter’ın kullanımıyla önlenir veya azaltılır. Ancak, rate limiter’ın aşırı kullanımı da ağ performansını olumsuz etkileyebilir, bu nedenle doğru ayarlamalar yapılmalıdır.

Rate limiter ayarlamaları, ağda kaç kullanıcının veya cihazın olacağına, kaç bağlantının açık olacağına, belirli bir süre içinde gönderilebilecek paket sayısına veya belirli bir süre içinde gönderilebilecek veri miktarına göre yapılabilir. Bu ayarlar, ağın büyüklüğüne, trafiğin yoğunluğuna ve ağ kaynaklarının kapasitesine göre değişebilir.

Rate limiter, sadece gelen trafiği sınırlandırmaz, aynı zamanda çıkan trafiği de sınırlandırabilir. Örneğin, bir web sitesi sahibi, belirli bir IP adresinden gelen trafiği sınırlandırdığında, bu IP adresinden web sitesine yapılan istekler sınırlandırılır. Ancak, rate limiter, belirli bir IP adresinden gelen isteklerin sayısını da sınırlandırabilir. Bu, IP adresi bazlı bir rate limiter olduğunu gösterir.

Rate limiter’ın kullanımı, ağ güvenliği için önemlidir, ancak doğru şekilde ayarlanmadığında ağ performansını da olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, rate limiter ayarları doğru bir şekilde yapılmalı ve sürekli olarak izlenmelidir. Ayrıca, rate limiter, ağ güvenliği için tek başına yeterli değildir. Ek güvenlik önlemleri, örneğin güvenlik duvarı, antivirüs yazılımı, saldırı tespit sistemi (IDS) veya saldırı engelleme sistemi (IPS) gibi diğer araçlar da kullanılmalıdır.

Rate limiter, ağa yönelik birçok farklı saldırıya karşı kullanılabilir. Örneğin:

1.DDoS saldırıları: Distributed Denial of Service (DDoS) saldırıları, bir ağa yoğun miktarda trafiğin gönderilmesiyle gerçekleştirilir. Rate limiter, belirli bir süre içinde gelen trafiği sınırlayarak bu tür saldırılara karşı koruma sağlayabilir.

2. Brute force saldırıları: Brute force saldırıları, parola veya kimlik bilgilerinin çalınması için bir kullanıcının veya cihazın parolaları veya kimlik bilgilerini denemesiyle gerçekleştirilir. Rate limiter, belirli bir IP adresinden gelen istekleri sınırlandırarak bu tür saldırılara karşı koruma sağlayabilir.

3. Bilgi toplama saldırıları: Bilgi toplama saldırıları, bir ağa girerek bilgi toplamak için gerçekleştirilir. Rate limiter, belirli bir IP adresinden gelen istekleri sınırlandırarak bu tür saldırılara karşı koruma sağlayabilir.

4. Botnet saldırıları: Botnet saldırıları, kötü amaçlı yazılımlarla enfekte edilmiş cihazların bir araya gelmesiyle oluşturulan bir ağdır. Bu ağlar, siber suçluların DDoS saldırıları gibi saldırıları gerçekleştirmesine izin verir. Rate limiter, botnet saldırılarına karşı koruma sağlamak için belirli bir süre içinde gelen trafiği sınırlandırabilir.

Rate limiting işleminin gerçekleştirilebilmesi için web sunucuları tarafından kullanılan çeşitli HTTP başlıkları (headers) bulunmaktadır. Bunlar arasında:

X-RateLimit-Limit: Belirli bir zaman dilimi içinde alınabilecek maksimum istek sayısını belirtir.

2. X-RateLimit-Remaining: Belirli bir zaman dilimi içinde alınabilecek maksimum istek sayısının ne kadarının kaldığını belirtir.

3. X-RateLimit-Reset: Bir sonraki zaman dilimi başlamadan önce kalan süreyi belirtir.

Bu başlıklar, web uygulamalarında rate limiting işlemini gerçekleştirmek için kullanılan en yaygın başlıklardır. Rate limiting işleminin gerçekleştirilmesi için web sunucuları, belirli bir zaman dilimi içinde alınabilecek maksimum istek sayısını ve bir sonraki zaman diliminin ne zaman başlayacağını belirleyen bir zamanlayıcı kullanır. Bu zamanlayıcı, belirli bir zaman dilimi içinde gelen istek sayısını kontrol ederek, belirli bir IP adresinden gelen istekleri sınırlandırmaya yardımcı olur. Bu sayede, ağa yoğun trafiğin girmesi engellenir ve saldırılara karşı koruma sağlanır.