Kriminal Olaylar ve İncelemeler



Merhaba arkadaşlar, bu konumda sizlere kriminal olaylardan ve incelemelerden bahsedeceğim. İlk olarak kriminal incelemenin ne olduğundan, kriminoloji ve kriminalistiğin anlamlarından, neler olduğundan ve farklarından bahsedeceğim. En sonda kriminal olaylardan ve incelemeler üzerinden kısaca bahsettikten sonra konumuzu tamamlayacağız… Buyrun konumuza başlayalım;


1) Kriminal İnceleme Nedir?
) Kriminoloji ve Kriminalistik Nedir? Farkları Nelerdir?
2.1-) Kriminoloji Nedir?
2.2-) Kriminalistik Nedir?
3.3-) İkisi Arasındaki Farklar Nelerdir?
3) Kriminal Olaylar - İncelemeler
3.1-) Belge İncelemeleri Nelerdir?
3.2-) Bilişim İncelemeleri Nelerdir?
3.3-) Trafik Kazası İncelemeleri Nelerdir?





1) Kriminal İnceleme Nedir?


Kriminal kelime anlamı olarak adli, suçla ilgili, suç, ceza ile ilgili olan anlamına gelmektedir. Kriminal uzmanlık alanlarının herhangi birinde, delilin değerlendirilmesi, analizlere tabi tutulması ve elde edilen sonuçların yorumlanması sürecidir diyebiliriz. Aynı zamanda Kriminal suçlar ise Ceza Hukuku kapsamında yer alan bir durum olmaktadır. Davaların ilerlemesi ve sonuca ulaşabilmesi açısından kriminal incelemeler oldukça önemli bir unsurdur. İşlenen suçlara bağlı olarak, varsa olay yerindeki delilleri bilimsel ve tekniksel yöntemler ile inceleyebilmek mümkündür. Bu delilleri değerlendirebilmek adına yürütülen adli, idari ve siyasi soruşturmalara yön verme, suç ve suçlunun kesin olarak tespit edilerek ispatlanması suretiyle yargı organları karşısına çıkarılmasını, adaletin doğru ve hızlı bir şekilde ilerlemesini sağlamak için birtakım incelemeler yapılır, konumuzun devamında bunlardan bahsedeceğiz.

Gelelim Kriminal İncelemeye; Kriminal inceleme, kriminal suça ilişkin anlamına gelmektedir. Suça ait olan delillerin, bilimsel yöntemler ve teknik uygulamalarla incelenmesi, detaylı şekilde analizlerinin yapılması ve bunların değerlendirilerek, kayıt altına alınması gibi işlemlerden oluşmaktadır. Suçun ortaya çıkmasının sağlanması için bu çalışmalar yapılır daha sonra gerekli görülen işlemler, incelemeler yapılır ve suçun varlığını ortaya koyacak deliller aranır, tespit edilir. Kriminal inceleme yapılması bilindiği üzere uzmanlık gerektiren ve titizlik isteyen bir konudur. Uygun araç - gereç ve malzemeler olmalıdır ve aynı zamanda bunu yapan kişilerin donanımlı bir altyapısının olması gerekmektedir. Kriminal inceleme resmi kurumların, ağırlıklı olarak adli mercilerin talepleri ile yapılmaktadır. Bu inceleme yapılacak işlemin kapsamına göre, birkaç ay sürebilir.

Olay yerinde yapılan incelemeler sonucunda deliller toplanıp değerlendirilir. Bu aşamada olay yeri uzmanları tarafından yapılan inceleme aşamasında delillerin tespiti, toplanması ve korunması, incelenmek üzere laboratuvara gönderilir...Kriminal incelemeler sonucunda nelerin değer taşıdığı ve nelerin taşımadığı tespit edilir daha sonra suçun ve suçlunun tespitinde izlenecek yol haritası ilgili kişiler tarafından yani kolluk kuvvetleri tarafından yapılır.


Kriminal suçlar kapsamında delillerin incelenmesi ise aşağıdaki gibi yapılır;


1) Olay yeri inceleme ekiplerinin, olay yerinden aldıkları; parmak izi, avuç izi, ayakkabı izi, alet izi vb. delil sayılabilecek izler yerel imkânlarla arşiv araştırmasına tabi tutulmaktadırlar. Fakat kan, tükürük vb. izler laboratuvar incelemesini gerektiren etkenler olduğu için, incelemeleri yapılmak üzere kriminal laboratuvarlarına gönderilir.

2) Belirtilen laboratuvarlarda yapılan incelemeler sırasında etkenlerin ne olduğunun, karşılaştırılma sonucu aynı ya da farklı kaynağa ait olup olmadıklarının tespiti yapılır.

3) Son olarak suçlunun ya da suçluların tespiti için ilgili kişilerce değerlendirmeler yapılır.


Bahsettiğimiz bu araştırmalardan sonra, toplanan deliller eşliğinde suçlu veya suçluların, kim olduğu, nerede bulunabileceği gibi diğer durumları, detayları değerlendirmek ve araştırma yapmak değerli kolluk kuvvetlerimizin görevi olduğunu da belirtelim.





2) Kriminoloji ve Kriminalistik Nedir? Farkları Nelerdir?


Suç ve suçluluk kavramları çok eski tarihlerden beri çeşitli boyutlarıyla tartışılmaktadır. Platon ve Hipokrat suç kavramına vücut şekilleri ile karakter arasında bir bağlantı kurarak antropolojik bakış açısıyla yaklaşırlarken, Aristo suça neden olan etkenin sefalet olduğunu öne sürmüştür. Ortaçağda suçla ilgili çalışmalarda ilk kez antropoloji, tıp ve sosyoloji birlikte kullanılmıştır. Günümüzde hala kriminoloji ve kriminalistik birbiriyle karıştırılmaktadır, aslında bu iki kavram birbirine benzesede birbirinden farklıdır, konumuzun devamında ilk önce kriminolojinin daha sonra kriminalistik’in ne olduğundan bahsedeceğiz daha sonra bu iki kavramın farklı nelerdır? bundan bahsedip, kriminoloji ve kriminalistik kavramlarımızı tamamlıyacağız.


Suç Bilimi - Kriminoloji Nedir?

Kriminoloji; Latince crimen, “suçlama” ve Yunanca logia “bilim” kavramlarından oluşan bir kavramdır. Kriminolojinin Türkçe karşılığı “Suç Bilimi”dir. Aynı zamanda da sözlükte de kriminoloji; “suç bilimi; suçları ve suçluları inceleyen bilim dalı” olarak geçmektedir. Kriminolojinin Türkiye’deki ilk kurucusu ve eğitimcisi olan Prof. Sulhi Dönmezer kriminolojiyi, “İnsanın sapıcı davranış ve eylemleri arasında suçu doğuran, yapan ve suçu kontrol etme amacını güden süreçleri açıklayan ve suçun sebep ve faktörlerini tespit maksadıyla insana ve suç işleyen insana ilişkin bilgilerin bütünün sentezini oluşturan bir bilgi dalı” olarak tanımlamıştır.

Kriminolojinin bir bilim dalı olarak gelişmeye başlaması 19. yüzyılın ikinci yarısından sonra olmuştur. Sabatini’ye göre "Kriminoloji deneysel metotlar ile suçlunun kişiliğini inceleyerek suç olayının doğal kaynağını ve mekanizmasını, sosyolojik ve biyolojik etmenlerini araştıran suçluluğa ait genel bir bilimdir." Durkheim’e göre ise toplum içinde bazı insanlar tarafından gerçekleştirilen birtakım fiillerin ceza adı verilen bir tepki ile karşılandığını, cezalandırılan tüm fiillerin suç olduğunu ve suçu inceleyen bilim dalının kriminoloji olduğunu belirtmiştir. Constant’a göre ise kriminoloji, teorik ve uygulamalı olarak iki gruba ayrılır. Gelin bunlardan biraz bahsedelim.


Teorik kriminoloji bünyesinde yer alan konulardan bazıları şunlardır;


Suç Antropolojisi: Suçluyu incelerken kalıtımı, biyolojik, anatomik, fizyolojik faktörleri göz önüne alır.

Suç Psikolojisi: Suça yol açan veya gelişmesine etki eden yaş, cinsiyet, karakter gibi kriterleri inceler.

Suç Sosyolojisi: Suçu sosyal bir olay olarak görür ve sosyal yaşam, çevre, alkol, din vb. faktörlerin etkisini araştırır.


Uygulamalı kriminolojide ise aşağıdaki alanlarda çalışmalar yapılır;


Suç Siyaseti: Suçları önlemek ve suçla mücadele etmek için devletin yerine getirmesi gereken yükümlülüklerden bahseder.

Suç Profilaksisi: Tıbbi ve sosyal yaklaşımlarla suçluluğa yol açan faktörleri azaltmak veya ortadan kaldırmak için gerekli yöntemleri araştırır.

Kriminalistik: Suçluların belirlenmesi için kullanılan çeşitli bilimsel verileri araştırır ve uygular. Tüm bu tanımları birleştirerek kriminoloji, suç denilen insan eylemlerini, suçun varlığını kanıtlayacak deliller bulunmasını, suçun sebep ve faktörlerini ve suça karşı korunmayı içeren birçok disiplini kapsayan bir bilim dalı olarak tanımlanabilir. Dolayısıyla bu görüş suçta maddi delillerin bulunması ve değerlendirilmesi anlamına gelen kriminalistiki de içine alır. Kriminolojiyi daha dar bir alanda tanımlayan görüş ise kriminalistik grubunu kriminolojinin kapsamı dışında tutar. Buna göre kriminalistik, olayların maddiyatının ortaya çıkarılması ve suça ait delillerin belirlenmesi ile ilgilenir ve bu açıdan da suçun bilimsel incelenmesi ile ilgisi yoktur.





Kriminalistik Nedir?


Kriminalistik Fransızca "la erime" kelimesinden türetilmiştir. Bilimsel polis metotları, suçluların bilimsel yöntemler kullanılarak tespit edilmesini ve suç olaylarının aydınlatılmasını içerir. Kriminalistik kriminolojinin bulgularından faydalanır ancak nitelik ve maksat açısından bu iki dal birbirinden ayrılır. Kriminalistik bir bilim değil bir tekniktir ve fizik, biyoloji ve kimya bu tekniğin temelini teşkil eder.

Kriminalistik olarak isimlendirilen çalışma alanı adlî bilimlerin teknik araştırma bölümüdür. Kriminalistik teknik gelişmeler ve araçları kullanarak ve suçun çözümünde aktif görev alarak delil elde edilip bunun değerlendirmesini yapan çalışma alanıdır. Yani kriminalistik suçun izlerinin toplanması ve değerlendirilmesi ile ilgili bir çalışma alanıdır.

Uygulanacak kurallar ve teknolojideki gelişmeler kriminal incelemelerde büyük değişiklikler meydana getirir. Kriminalistik alanı suçlunun ortaya çıkarılmasını hedeflediği kadar, masumun hatalı yere suçlanmasını önlemeyi de hedefler...Kriminalistik, olayla ilgili maddi delillerin bulunması ve bu delillerin ilgili kişilerle karşılaştırılması yolu ile olayın çözümlenmesini sağlarken, gelişmiş teknikler uygulayan laboratuvarlar ve konularında uzman bilirkişilerden (alanında uzmanlaşmış kişi) faydalanır.





İkisi Arasındaki Farklar Nelerdir?


Yukarıda da bahsettiğimiz gibi iki farklı kavram olan kriminoloji ve kriminalistik çoğu zaman yanlış olarak birbirinin yerine kullanılmaktadır. Kriminolojinin kriminalistik ile karıştırılmaması gerekir. Her iki bilimde suçla/larla ilgili yapacakları vardır. Bununla birlikte, kriminalistin ilk sırada suçun aydınlatılması ile meşgul olmasına karşın, kriminologları her şeyden önce suçlu davranışın nedenleri ilgilendirir. Bu yüzden, suçun olmasını açıklamayı dener. Kriminalistikten, ceza koğuşturma organları ve onların yardımcıları tarafından suçtan korunma ve suçun aydınlatılması vasıtasıyla suçlulukla mücadele öğretisi anlaşılır. Kriminalistik, teknik olarak suçun aydınlatılması ve suçlunun tespit edilmesi suretiyle adli hataları önlemek ve insana insanca muamele edilmesi gayesini güder. Kriminalistik bunu, yukarıda da bahsettiğimiz gibi suç delillerini matematik, fizik, kimya, biyoloji gibi pozitif bilimlerden yararlanmak suretiyle, yani teknik olarak gerçekleştirir.

Kriminalistik, delillerin elde edilmesi, delillerden sanığa ulaşma, teknik yeterlilik ve adil yargılanma açısından usulünce yapılan her türlü çalışmayı kapsar. Ülkemizde kriminalistik çalışmaları resmi kurumlar aracılığıyla yerine getirilir. Kriminalistik birçok çalışma alanını kapsar. Kriminalistik kriminolojiye ilişkin bilgilerden yararlanmakla birlikte kriminolojiden farklıdır; sadece bir tekniktir. Teknik olduğu için uygulama yöntemleri ile birlikte sıkça değişir ve gelişir.

Kriminoloji birçok alanda çalışma yapan bir bilim dalıdır. Bu bilim dalı biyoloji, psikoloji, psikiyatri, sosyoloji, antropoloji, tıp, ekoloji, istatistik, hukuk vs. gibi birçok bilim dalından elde edilen bilgileri kaynak olarak kullanan ve bunların sentezini yapan bir üst disiplin niteliğindedir. Kriminolojinin dar veya geniş yorumlanmasına göre kriminalistik kriminolojinin içine dâhil edilmekte veya çıkarılmaktadır. “Kriminolojiyi suç olayına ilişkin bilgi dallarının bir demeti saymakla beraber, içeriği dar olarak anlayan görüş ise kriminalistik grubunu kriminoloji dışına çıkarmaktadır.” Buna göre kriminalistik, olayların maddiyetinin ortaya çıkarılması ve suça ait delillerin belirlenmesi ile ilgilenir ve bu açıdan da suçun bilimsel incelemesi ile ilgisi yoktur... Kriminalistik, kriminolojinin bulgularından yararlanır ve aynı surette kriminoloji de kriminalistik den faydalanır; fakat nitelik ve maksat itibarıyla bu iki dal birbirinden ayrıdır. Kriminolojiyi geniş olarak yorumlayanlara göre ise “kriminoloji suç denilen insan eylemlerini, suçun varlığını kanıtlayacak deliller bulunmasını, suçun sebep ve faktörlerini ve suça karşı korunmayı içeren birçok disiplini kapsayan bir bilim dalı olarak tanımlanabilir.

Sonuç olarak, bahsettiklerimiz doğrultusunda kriminalistik ile kriminoloji aynı kavramlar değildir yani iki ayrı kavramdır ve çoğu zaman kriminoloji ile kriminalistik birbirine karıştırılmaktadır. Bu iki ayrı kavramın aynı anlamda gösterilmesi yanlıştır. Kriminalistik teknik olarak delil tespiti yapar. Kriminalistik teknik olarak suçun, suçlunun, suç delillerinin, suçun işlenme yöntemlerinin tespiti ve suçun aydınlatılması ile meşgul olmasına karşın; kriminoloji her şeyden önce suçun açıklamasını yapan, suçlu davranışın nedenlerini inceleyen, suçun önlenmesi ve suçlulukla mücadele ile ilgilenen bir bilimsel öğretidir diyebiliriz.





3) Kriminal Olaylar - İncelemeler


Bu bölümü üç başlık altında inceleyeceğiz ilk önce belge incelemeleri, bilişim incelemeleri ve en sonda trafik kazası incelemelerinden bahsedip, maddeler halinde sıraladıktan sonra konumuzu tamamlayacağız. Konumuza devam edelim;
Herhangi bir suçta veya suçlarda delil, kanıt, belge vb. olmadan işlem yapılmıyor bildiğimiz üzere. Bir suçun ve suçlunun o suçu işlediğine dair ispatı için bir takım belgeler, deliller gereklidir o suçlunun ve suçunun ispat edilmesi için… Örnek verelim bir suç işledik o işlediğimiz suça göre yetkili kişilerce devlet güçlerimiz tarafından bir inceleme başlatılır ve yaptığımız / işlediğimiz o suça göre gerekli işlemler yapılır ve ona göre o suça uygun inceleme türünü belirlerler ve tespit ettikleri incelemeler üzerine işlem yapmaya başlarlar. Dolandırıcılık olsun, adam yaralama - öldürme olsun, ister bilişim suçları olsun o konuya göre işlemler ve incelemeler başlatılır.


Belge İncelemeleri Nelerdir?


Bir kişinin cinayet işlediğini varsayarsak direk olay mahali gelir aklımıza olay yerinde gerekli incelemeler kolluk kuvvetlerimiz tarafından yapılır. Parmak izi inceleme, mermi kovanları, kan izleri vb. delileri/belgeleri yetkili kişilerce delil niteliği taşıdığı için alırlar ve o suça göre bir kanıtımız olmuş olur veyahut bir dolandırıcılık örneğinide verebiliriz ev alım satım veyahut araba alım satım işlemlerini vb. işlediğimiz suça göre incelemeler yapılır. İlgili suça göre devlet güçlerimiz tarafından işlemler yapılması için birtakım incelemeler yapılır (işlediğimiz suça göre) Daha sonra gerekli incelemeler başlatılır. Bunlardan biride Belge incelemeleridir...

Belge incelemeleri nelerdir?

* Çek, senet, sözleşme vb. dolandırıcılıklarında imza incelemesi
* Kıymetli evrak incelemeleri
* Tahrifat, eklenti - silinti inceleme
* Tapu davalarında PDF tapu imza incelenmesi
* Parmak izi inceleme... olarak sıralayabiliriz. Daha sonra ilgili suça göre gerekli incelemeler, işlemler kolluk kuvvetlerimizce yapılır.





Bilişim incelemeleri


Herhangi birinin bilişim suçu işlediğini varsayalım o suça göre yetkili kişilerce incelemeler başlatılır suç ispatı vb. işlemler için… veyahut bir boşanma davasını düşünelim karı veya kocanın aldattığını varsayarsak diğer birey haklı olmakla beraber boşanmak isteyecektir, boşanma işlemlerinin tam anlamıyla, ilgili işlemlere göre gerçekleşmesi için bir takım aldatma belgeleri vs. belgeler gereklidir… İşlediğimiz suça göre incelemeler başlatılabilinir, gelelim bilişim incelemelerine.

Bilişim incelemelerine örnekler verelim;

* Boşanma davalarında WhatsApp mesajlarının incelenmesi
* Cinayet davalarında kamera kaydı incelenmesi
* Aldatma ve Boşanma davalarında HTS baz istasyonu analizi
* Görüntü ve ses inceleme, iyileştirme ve sesleri metin haline getirme
* Veri Kurtarma (cep telefonu, bilgisayar, kamera görüntüleri vb.) ve Adli vakalarda bilgisayarın incelenmesi... olarak bilişim incelemelerini sıralayabiliriz.


Trafik kazası İncelemeleri


Gelelim trafik kazası işlemlerine... Bildiğimiz üzere çoğu ölüm vakaları; hatalı sürüşlerde, yanlış sollamalarda veyahut kırmızı ışıkta durmama gibi olaylarda birçok trafik kazaları ve ölümler gerçekleşiyor. Bu kazalara ilişkin devletimiz hangi tarafın suçlu hangi tarafın suçsuz olduğunu belirlemek için bir takım işlemler, incelemeler yapıyor... Kaza yaptığımızı varsayarsak olay yeri incelemelerine, işlemlerine göre incelemeler- tespitler yapılır hem araba hasarlarını tespit etmek için hemde örnek verelim birine çarpıp kaçan arabayı varsayarsak plaka tespiti, mobese kameraları vb. işlemler için...Bu olaylara ilişkin Trafik kazası incelemeleri dediğimiz incelemeler başlatılır.


Bunlar;

* Hasar ve kusur tespiti
* Plaka tespiti,
* Görüntü netleştirme
* Araç KM tespiti
* Araç değer kaybı tespiti

Buraya kadar belge incelemeleri, bilişim incelemeleri ve trafik kazası incelemelerine örnekler vererek açıkladık. ve daha burda bahsedemediğimiz bir süre olaylar ve incelemeler mevcuttur bildiğimiz üzere… Sadece bu kadar inceleme olmadığını ve daha birçok inceleme işlemlerinin olduğunu belirtelim ve diğer incelemelere örnekler vererek konumuzu tamamlayalım. Diğer incelemeleri ise; Cinsel suçlarla ilgili davalar, Balistik inceleme, Mali incelemeler ve Olay yeri incelemeleri vs. olarak sıralayabiliriz.





Suçların ispatlanması için konumuzda da bahsettiğimiz üzere delil, belge vb. şeyler gereklidir… Olay yerinde kolluk kuvvetlerince bulunan belgeler incelenmek üzere “kriminal laboratuvar”lara gönderilir… Şimdi de kriminal laboratuvarlarda neler yapılıyormuş kısaca anlatan videomuzu izleyelim.







Kaynaklar


Kaynak1
Kaynak2
Kaynak3
Kaynak4
Kaynak5

emeklerine sağlık .. ilgimi çeken alan TEŞEKÜRLER..